|
|
G E O R G I E |
|
|
Georgië is een land dat geografisch gezien voor het grootste deel in Azië ligt en voor een zeer klein deel ook in Europa (het is daarmee een transcontinentale staat). Het land grenst aan Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Turkije en de Zwarte Zee.
In het noorden vormt de bergketen van de Kaukasus de grens.
Zuid-Georgië bestaat uit de lavaplateaus van de Kleine Kaukasus en heeft heel wat oude vulkaankegels. Maar ook elders is het land heel geaccidenteerd.
Politiek
Georgië is sinds 27 april 1999 lid van de Raad van Europa en beschouwt zichzelf als een Europees land.
De huidige republiek Georgië is ontstaan bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. De eerste president was Zviad Gamsachoerdia, die echter door een staatsgreep werd afgezet en vervangen door zijn tegenstander Edoeard Sjevardnadze. Abchazië en Zuid-Ossetië vormen echter vazalstaten van Rusland met een eigen regering en met een bevolking die voor een groot deel Russische paspoorten heeft en zorgt er daarmee voor dat de staat Georgië geen echte controle heeft over het land. Er zijn al jaren besprekingen over de situatie aldaar.
Op 22 november 2003 werd Sjevardzadze door een volksopstand onder leiding van oppositieleider Michail Saakasjvili verdreven. Op 23 november nam hij ontslag. Dit wordt in Georgië de Rozenrevolutie genoemd. In afwachting van nieuwe verkiezingen werd parlementsvoorzitter Nino Boerdzjanadze tot interim-president benoemd, waarna Saakaasjvili op 4 januari 2004 werd verkozen tot president. Hij wist in 2004 een akkoord te sluiten met Adzjarië, waardoor dit gebied nu weer onder controle staat van Georgië. Zijn populariteit is echter dalende door het voortdurende politieke conflict met Abchazië en de algemene ontevredenheid over werkloosheid, pensioenen en corruptie.
Vanuit Georgië blijven er rapporten binnenkomen over marteling en mishandeling in detentie, vooral om bekentenissen af te dwingen. De politie verhindert dat gedetineerden toegang krijgen tot een advocaat of tot onafhankelijk medisch personeel. Klachten over marteling of mishandeling worden niet of onvoldoende ernstig genomen en de daders blijven ongestraft.
Zowel veroordeelden als gevangenen in voorhechtenis lopen vaak het risico op mishandelingen. Bij onlusten in de gevangenissen treedt de politie buitenmate brutaal op. Zelden of nooit worden politieagenten gestraft voor foltering, mishandeling of overdreven geweld.
Vrouwen zijn heel vaak slachtoffer van huiselijk geweld. De autoriteiten nemen niet genoeg beschermende maatregelen. De daders worden niet voor het gerecht gebracht.
Vakhtang Guchua en Zaali Akobia beweren dat ze door zeker twaalf politieagenten mishandeld zijn. Dit gebeurde in april 2005 in Zugdidi, in het westen van Georgië. De twee mannen werden op 16 juli 2005 vrijgelaten en men liet alle aanklachten tegen hen vallen. De autoriteiten lieten na de aantijgingen van mishandeling te onderzoeken en schadeloosstelling te voorzien voor de slachtoffers.
Op 27 april onderzocht een gerechtsdokter hen. Hij vond heel veel blauwe plekken en schrammen op het lichaam van de twee mannen. Volgens hem waren de kwetsuren veroorzaakt door een bot voorwerp.
Een Amnesty-delegatie bezocht Zaali Akobia in de gevangenis van Zugdidi in mei 2005. Hij vertelde: ".. allemaal droegen ze een masker. Ze begonnen me te slaan. Dan duwden ze de kolf van een geweer in mijn mond en dreigden ermee me te doden tenzij ik een bekentenis ondertekende".
Vakhtang Guchua vertelde aan Amnesty International: "Ze sloegen en schopten me. Ik lag bijna de hele tijd op de grond. Ze wilden een plastiek zak over mijn hoofd trekken, maar ik smeekte hen het niet te doen. Ik heb ernstige longproblemen. Gelukkig deden ze het dan toch niet."
De beide mannen beweren dat de agenten hen wilden doen bekennen dat ze betrokken waren bij de dood van Jamal Narmania, een vertegenwoordiger van de regering in de regio, in juni 2002.
In november 2005 werd er toch iemand opgepakt in verband met deze zaak omdat hij zijn boekje zou te buiten gegaan zijn. Volgens de advocaat van Vakhtang Guchua kwam die persoon op borgtocht vrij in oktober 2006. In september 2007 verklaarde het bureau van de ombudsman dat die agent veroordeeld was tot elf jaar gevangenisstraf en dat zijn zaak in beroep behandeld werd. Maar er is geen enkele poging gedaan om ook de anderen, de gemaskerde agenten, te identificeren.
Davit Katsarava!
Activist Davit Katsarava werd op 14 mei 2024 tijdens een vreedzaam protest opgepakt. Hij werd door de politie geslagen, gewurgd en vernederend behandeld. Politieagenten filmden het gebeuren met hun telefoons. Katsarava werd in het ziekenhuis opgenomen met gebroken gezichtsbotten, een ernstige hersenschudding en een oogletsel.
Amnesty International eist dat de Georgische autoriteiten een onafhankelijk onderzoek voeren naar de beschuldigingen van foltering en andere onmenselijke behandeling van Davit Katsarava en andere demonstranten.
Davit Katsarava is een leider van de Georgische anti-bezettingsbeweging Kracht door Eenheid. In een videogesprek met Amnesty International op 28 mei getuigde hij over hoe hij werd aangehouden, geslagen en meer dan een uur werd mishandeld door leden van de speciale eenheid van de politie. Davit moest een dringende operatie ondergaan voor de gebroken botten in zijn gezicht en een oogoperatie. Hij ondervindt nog steeds de gevolgen van de hersenschudding waardoor hij zelfs doodgewone activiteiten niet kan uitvoeren. Zijn zicht is verzwakt en hij heeft een blijvend oogletsel.
Sinds 15 april zijn er in Georgië meerdere protesten geweest tegen de wet op “buitenlandse inmenging”. Er zouden sindsdien 300 personen zijn gearresteerd. Zo’n 100 demonstranten verklaarden door de politie te zijn geslagen en mishandeld, met soms ernstige verwondingen tot gevolg.
Parlementsverkiezingen oktober 2024
De kiescommissie riep de regerende pro-Russische partij Georgische Droom uit als winnaar, want met bijna alle stemmen geteld kwam de partij uit op 54 procent van de stemmen. Een alliantie van vier pro-Europese oppositiepartijen strandde op 38 procent. Ruim 40 procent van de stemgerechtigde Georgiërs ging niet stemmen.
De secretaris-generaal van Georgische Droom, Mamuka Mdinaradze, sprak in een eerste reactie van een “solide meerderheid” voor zijn partij in het nieuwe parlement. Ook oligarch Bidzina Ivanishvili, de steenrijke oprichter van Georgische Droom, claimde de overwinning.
De pro-Europese oppositie legde zich niet neer bij haar nederlaag en kondigde direct protesten aan. “We erkennen de valse resultaten van de gestolen verkiezingen niet”, zei Tina Bokoetsjava, de leider van Verenigde Nationale Beweging, een van de vier partijen in de alliantie.
De verkiezingen werden bestempeld als cruciaal voor de toekomstige koers van Georgië. De overwinning van Georgische droom is dan ook een zware klap voor Georgiërs die droomden van een toekomst voor hun land binnen de Europese Unie. De prowesterse oppositiepartijen hadden immers beloofd daar werk van te zullen maken.
Georgische Droom is sinds 2012 aan de macht. De partij wordt ervan beschuldigd een pro-Russische koers te varen en Georgië weg te leiden van de EU en de NAVO, hoewel het land daarvan officieel lid wil worden. Het toenaderingsproces verkeert in een impasse vanwege de autoritaire neigingen van de regering en een aantal omstreden wetten die ze heeft ingevoerd.
Rusland hangt als een schaduw boven de stembusgang. Het land viel in 2008 de regio's Zuid-Ossetië en Abchazië binnen en bezet sindsdien grofweg een vijfde van Georgië. Als Georgische Droom aan de macht blijft, zal het land steeds meer toenadering tot Rusland zoeken. De partij heeft de voorbije jaren steeds autoritairdere trekjes gekregen. Zo wil ze de oppositie verbieden en wil ze de rechten van LGBTQ+-personen aan banden leggen.
Vanuit Rusland kwamen positieve reacties op de zege van Georgische Droom. Ook de Hongaarse premier Viktor Orbán, die met zijn land momenteel het roterend voorzitterschap van de Europese Unie op zich neemt, feliciteerde de overwinnaars.
Huidig president Salome Zoerabisjvili, een uitgesproken tegenstander van Georgische Droom, veroordeelde de 'on-Europese' felicitaties en spreekt over 'psychologische druk' om de uitslag te erkennen.
Mzia Amaghlobeli!
Journaliste Mzia Amaghlobeli riskeert celstraf na haar arrestatie bij het vreedzame protest in Batumi van 11 januari 2025. Ze zit nu in hechtenis en staat terecht omdat ze politiechef Irakli Dgebuadze een klap in het gezicht gaf. Er hangt haar een lange gevangenisstraf boven het hoofd. Nochtans zijn er videobeelden over het gedrag van Irakli Dgebuadze zelf, die expliciete en seksueel getinte bedreigingen uit. Ook andere mensen die eerder werden gearresteerd, beschuldigen hem van geweld in het politiebureau. Toch mag hij aanblijven als politiechef.
Amnesty International vraagt aan de autoriteiten om de mensenrechten van Mzia Amaghlobeli en andere activisten te respecteren, waaronder het recht op een eerlijk proces, op vrije meningsuiting en op vreedzame bijeenkomst.
Mzia werd zelfs twee kaar gearresteerd. Haar eerste arrestatie was willekeurig: ze wou op een gebouw een sticker plakken die opriep tot een landelijk protest. Na haar vrijlating voegde ze zich weer bij het protest. Tijdens een woordenwisseling met politiechef Irakli Dgebuadze gaf ze hem een klap op zijn wang en toen werd ze onmiddellijk weer gearresteerd. Ze vertelde haar advocaat later dat de agenten haar verbaal bleven mishandelen en dat de chef probeerde haar fysiek aan te vallen, maar door zijn collega's werd tegengehouden.
De manier waarop Mzia wordt behandeld, weerspiegelt een breder patroon waarin vrouwen in Georgië die het gezag uitdagen, met name in de politiek en bij protesten, het doelwit zijn van extra vijandigheid en mishandeling.
Onze schrijfactie voor oktober: gerechtigheid voor Saba Skhvitaridze!
Saba Skhvitaridze, activist en lid van oppositiepartij Akhali werd op 5 december 2024 gearresteerd nadat hij aanwezig was op een pro-Europees protest. Ook honderden andere demonstranten werden opgepakt. Nochtans is deelnemen aan vreedzaam protest een mensenrecht. Zijn 'misdaad' was dat hij bij een van de demonstraties hulp bood aan een activist die werd aangevallen door een gemaskerde man. Later bleek dat het om een politieagent ging. Saba wordt er nu van beschuldigd dat hij de agent heeft aangevallen en een hoofdletsel heeft veroorzaakt.
Bij zijn ondervragingen was geen advocaat aanwezig en werd hij onder druk gezet om bekentenissen af te leggen. Hij zou trouwens zonder arrestatiebevel zijn aangehouden en kreeg ook geen uitleg over zijn arrestatie.
Zijn verblijfplaats werd bovendien meer dan vijf uur verborgen gehouden en zijn toegang tot juridische bijstand werd belemmerd. De weigering om de arrestatie te registreren en om een advocaat in te roepen, doet vragen stellen over de rechtmatigheid van de arrestatie. Het wijst op opzettelijke pogingen om hem te isoleren en te intimideren.
Verschillende andere demonstranten, waaronder hijzelf, verklaarden dat ze tijdens hun arrestatie en detentie zijn gefolterd door agenten. Die verklaringen zijn tot op vandaag niet onderzocht door de Georgische autoriteiten.
Momenteel zit hij in eenzame opsluiting in een zwaarbeveiligde gevangenis die normaal gesproken is voorbehouden aan veroordeelden en personen die een levenslange straf uitzitten.
In augustus 2025 verlaagde de openbaar aanklager de strafmaat van 11 jaar naar 3 jaar celstraf. De familie is ervan overtuigd dat de druk van Amnesty International heeft geleid tot de strafvermindering.
Stuur een brief naar:
Giorgi Gabitashvili
Prosecutor General of Georgia
24 Gorgasali Street
0134 Tbilisi
Georgia
email: mla@pog.gov.ge
Ook naar de ambassade van Georgië kun je een brief sturen:
Vakhtang Makharoblishvili
Pater Eudore Devroyestraat 245
1150 Sint-Pieters-Woluwe
email: geomission.eu@mfa.gov.ge
(Boom, … October 2025)
Dear Mr. Gabitashvili,
Activist Saba Skhvitaridze was arrested on 5 December 2024 after participating in an anti-government protest. He was beaten by police officers and denied access to legal counsel and medical care.
Despite the visible injuries he displayed at the pre-trial hearing the following day, the prosecution refused to look into his allegations of torture and other ill-treatment. After an independent medical examination confirmed that his injuries were indeed consistent with torture an investigation was organized. Nevertheless, the judge ordered him to return to prison pending his trial, just like that.
As Saba Skhvitaridze was only exercising his right to freedom of speech, I would like to ask you, dear Mr. Gabitashvili, to initiate a prompt, impartial, independent and effective investigation into this matter and to bring all those responsible to justice in fair trials, in accordance with international standards.
Yours sincerely,
(Naam, adres en handtekening)
Mijnheer Gabitashvili,
Activist Saba Skhvitaridze werd garresteerd op 5 december 2024 toen hij deelnam aan een betoging tegen de regering. Hij werd geslagen door politieagenten en kreeg geen toegang tot een advocaat of medische zorgen.
Niettegenstaande de vaststelling dat hij bij het vooronderzoek de volgende dag duidelijke verwondingen had, weigerde de aanklager om zijn beweringen over foltering en andere mishandelingen nader te bekijken. Pas nadat een onafhankelijk medisch onderzoek kon bevestigen dat zijn verwondingen inderdaad op foltering wezen, werd er een onderzoek ingesteld. De rechter beval hem niettemin om terug te keren naar de cel in afwachting van zijn proces, gewoon zonder verder omhaal.
Aangezien Saba Skhvitaridze enkel en alleen zijn recht op vrije meningsuting heeft beoefend, wil ik u vragen, Mijnheer, om zo vlug mogelijk een onpartijdig, onafhankelijk en efficiënt onderzoek in te stellen naar deze feiten en alle verantwoordelijken voor het gerecht te dagen in eerlijke processen, overeenkomstig internationaal geldende normen.
Hoogachtend,