|
|
S L O V A K I J E |
|
|
Slovakije wordt begrensd door Tsjechië in het noordwesten, Polen in het noorden, Oekraïne in het oosten, Hongarije in het zuiden en Oostenrijk in het westen. Het is een overwegend bergachtig land met berggebieden die allemaal deel uitmaken van de Beskiden en de Karpaten. Alleen in het zuidwestelijk deel en in het uiterste zuidoosten zijn er laaggelegen streken.
Politiek
Slovakije is een jonge republiek in Centraal-Europa, die zich op 1 januari 1993 losmaakte uit Tsjecho-Slowakije, dat daardoor ophield te bestaan. In de twintigste eeuw vormde het land weliswaar één geheel met het taalkundig en cultureel nauw verwante Tsjechië, maar in de eeuwen daarvoor had het reeds een heel andere ontwikkeling doorgemaakt. Slovakije behoorde eeuwenlang tot Hongarije. De emancipatie van het Slovaakse volk kreeg pas laat gestalte.
Op 29 maart 2004 trad Slovakije toe tot de NAVO en op 1 mei 2004 tot de Europese Unie.
Vanaf 1 januari 2009 wordt het land ook lid van de eurozone: dat heeft de Europese Unie op 19 juni 2008 officieel beslist.
In Slovakije worden enorm veel Romakinderen geplaatst in "bijzondere" lagere scholen, bedoeld voor kinderen met een mentale beperking. Ze krijgen er ondermaats onderwijs. Daardoor wordt hun toegang tot voortgezet onderwijs en tewerkstelling sterk ingeperkt. Tachtig procent van de leerlingen in het bijzonder onderwijs zijn Roma.
Zo ook in Pavlovce nad Uhom, een kleine stad in het oosten van Slovakije. Er zijn twee scholen: een gewone school en een bijzondere school. Twee derde van de Romakinderen in de stad worden in het bijzonder onderwijs geplaatst. Uit inspecties door het stadsbestuur bleek dat ten minste 17 van hen daar niet thuishoren. En volgens Amnesty ligt het reële aantal nog hoger.
Roma wonen al generaties lang op hetzelfde stuk land. Dan wordt hen door de gemeente gevraagd om met allerhande documenten te bewijzen dat ze er mogen wonen. De gemeente vraagt dan om bouwvergunningen en eigendomsakten. Soms kunnen ze de noodzakelijke documenten niet voorleggen en lopen dan het risico dat hun huis gesloopt wordt. Welnu, in de meeste gevallen hebben Roma zulke documenten niet, aangezien ze het land niet bezitten waarop ze leven.
De autoriteiten zeggen dat de openbare veiligheid één van de redenen is voor de gedwongen uitzettingen. Maar er lijken andere maatstaven te zijn voor niet-Roma dan voor Roma. Geen enkele niet-Roma familie wiens huis binnen dezelfde beschermingszone rond bijvoorbeeld een gaspijplijn gebouwd is, heeft bericht gekregen over sloop of wordt op een andere manier benaderd door de gemeente.
Tegelijkertijd overwegen de autoriteiten zelfs niet om mogelijkheden voor alternatieve huisvesting aan te bieden, in strijd met de verplichtingen van Slovakije op het gebied van mensenrechten.
Dergelijke toestanden geven de totale miskenning weer van de Slovaakse verplichting om geschikte huisvesting voor iedereen te verzekeren zonder daarbij te discrimineren.
De Roma zijn niet behoorlijk geïnformeerd over de gedwongen uitzettingen, er vindt geen overleg plaats, er is geen schadevergoeding en er wordt geen alternatieve huisvesting voorzien.
De gemeentelijke autoriteiten moeten ervoor zorgen dat hun recht op adequate huisvesting beschermd wordt. Er mag geen sprake zijn van discriminatie. De Slovaakse regering moet ervoor zorgen dat de gemeentelijke autoriteiten hun werk naar behoren doen.
Februari 2025: massale onvrede
In heel Slovakije zijn tienduizenden inwoners de straat op gegaan uit protest tegen premier Fico. Ze verwijten hem dat hij een pro-Russische koers vaart en een gebrek aan solidariteit toont met Oekraïne.
De betogers willen dat hun land meer militaire steun aan Oekraïne levert. Fico was al twee keer eerder premier. Sinds het begin van zijn derde ambtsperiode, in 2023, levert Slovakije geen wapens meer aan Oekraïne.
Fico wordt ook verweten dat hij Slovakije net zo wil regeren als president Poetin Rusland regeert. Fico reisde in december nog naar Moskou, volgens hem om de levering van goedkoop Russisch gas veilig te stellen.
De protesten zijn voor zover bekend vreedzaam verlopen. De oproep om de straat op te gaan kwam van oppositiepartijen en het burgerinitiatief 'Vrede voor Oekraïne'. Tegenstanders van de regering zeggen dat die met de EU en de NAVO wil breken. Het kamp van Fico zegt dat dit leugens zijn en verwijt de oppositie de verkiezingsuitslag niet te respecteren.
Vorige maand gingen Slovaken ook al meerdere keren massaal de straat op tegen Fico, in een groot aantal steden.